Sıraltı Tekniği Nedir?

Kültürümüzün önemli parçalarından birisi olan çinilerin yapımında doğanın bize sunduğu inanılmaz bilgilerden yola çıkılmaktadır. Doğal sırları kendilerince yorumlayan çini sanatçıları, hayranlıkla bakılan çinileri meydana getirirken çeşitli tekniklerden yararlanmaktadır. Çini sıraltı tekniği, 1600’lü yıllardan beri yoğun şekilde kullanılan en önemli yöntemlerden birisidir. Osmanlı Devleti ve Selçuklular döneminde olduğu gibi günümüzde de usta sanatçıların birçoğu, eserlerine bu teknikle hayat vermektedir.

 

Çini Sıraltı Tekniği Nasıl Yapılır?

Çini sıraltı tekniği bazen tek başına kullanılan bazen de diğer tekniklerle birleştirilen önemli bir yöntemdir. Çini yapımı için ustaların izlediği çeşitli aşamalar bulunmaktadır. Bunların ilki elbette çini toprağının hazırlanmasıdır.

Çini sıraltı tekniği, çini toprağının hazırlanması aşamasında söz konusu olur. Çini ustaları, kendi bilgi birikimleri doğrultusunda çini hamurunu hazırlar ve şekillendirir. Daha sonra bu hamurun üzerinde ince bir tabaka halinde astar uygulaması yapılır. Astar kuruduktan sonra çini hamuru fırına verilir ve bisküvi kıvamına gelene kadar pişirilir.

Çini sıraltı tekniği için hamurun bisküvi kıvamına ve pürüzsüz olması şarttır. Çok pişen ve sertleşen hamurlar sıraltı tekniği için elverişli değildir. Bu aşamadan sonra boyama işlemine geçilir. Kâğıt üzerinde hazırlanmış olan desenler çini hamuruna aktarılır. Çini hamuru üzerinde oluşan desenler özel porselen boyaları ile renklendirilir. Bu boyalar üzerine tek katman halinde sır çekilir. Bu sır, boyaları görünme hale getirir.

Çini sıraltı tekniği, son fırınlama işlemi ile son bulur. 900-940 derece sıcaklıkta yeniden pişirilen çinilerin renkleri gün yüzüne çıkar. Hamuru da kullanılabilecek sertliğe ulaşır ve sanat severlerin beğenisine sunulur. Sır, başlangıç aşamasında boyaları kaplamasına rağmen fırınlama ile şeffaflaşır. Boyalar fiziki olarak sırın altında kalır. Çini sıraltı tekniği tamlaması da buradan gelmektedir.

 

Çini Sıraltı Tekniği Boyaları Nelerdir?

Çinide sıraltı tekniği için kullanılan boyalar, yüksek ateşe dayanabilen ve buna uygun olarak hazırlanmış özel maddelerdir. Ayrıca bunlar ısıyla birlikte daha çok parlamakta ve ışıl ışıl bi görüntü elde edilmektedir. Tekniğe uygun olmayan alelade boyalar, 900 derece ve üzerindeki ikinci fırınlama işleminde etkisini yitirmekte ve özelliklerini kaybetmektedir. Çini sıraltı tekniği için üretilmemiş boyaların kullanıldığı çalışmalar ne yazık ki hüsranla sonuçlanmaktadır.

Sıraltı boyalarında bu işleme uygun olduklarına dair bir ibare bulunmaktadır ya da 900-1080 derece uyarısı yer almaktadır. Geçişten günümüze kadar en çok tercih edilen renk şüphesiz ki kobalt mavisidir. Hem beyazla müthiş uyumu hem de dayanıklılığı kobalt mavisini klasik çini sıraltı tekniği rengi haline gelmiştir.

 

Çini Sıraltı Tekniği ile Hangi Şekiller Yapılır?

Çini sıraltı tekniği için özel bir çini şekli bulunmaz. Herhangi bir teknik ile yapılabilen tüm şekiller sıraltı tekniği ile de işlenebilir. Burada önemli olan çini ustasının hayal gücü, yaratıcılığı ve işleme kabiliyetidir. Ancak çininin felsefik ve manevi yönü olduğu unutulmamalı ve sanatın ruhuna uygun şekiller seçilmelidir.

Günümüzde hamur sanatçıları çini sıraltı tekniği ile yaptıkları eserlerinde daha çok bitki ve hayvan temaları ile çeşitli geometrik temalar kullanmaktadır. Birçok figür bir arada kullanılarak insanda derin düşünceler doğuran esrarengiz şekiller ortaya çıkmaktadır. Çini sıraltı tekniği ile yapılan eserler uzun yıllar dayanabildiğinde kuşaktan kuşağa manevi bir değer olarak aktarılmaktadır.

 

Çini Sıraltı Tekniği Kaliteli midir?

Sıraltı tekniği ile yapılan bir çininin kalitesini etkileyen birçok unsur bulunmaktadır. Hammaddenin seçilmesi, çini hamurunun hazırlanması, boyanın temin edilmesi, çini sıraltı tekniği ile süslemenin yapılması gibi süreçler; çinini hem maddi hem de manevi değerini etkilemektedir. Elbette alanında deneyimli, sanatındaki temel ilkelere hâkim ve işini seven çini ustalarının el ürünü eserlerindeki izlenim daha kalitelidir.

Çini sıraltı tekniği başta olmak üzere çini üretiminin tüm aşamalarından büyük hassasiyet gösteren yetenekli ustalarımızın eserleri büyük beğeni toplamaktadır. Süslemesinden fırınlanmasına, sır çekilmesinden paketlenmesine kadar her aşamada titizlik gösterilen ürünlerimize sitemizden ideal ücretlerle sahip olabilirsiniz.