Çini Hamuru Nasıl Yapılır?

Çini sanatı toprak kullanılarak yapılan sanat eseri olarak yer almaktadır. Bu işlemde çini hamuru son derece önemlidir. Peki, çini hamuru nasıl yapılır?

İlk olarak pişirme tekniği uygulanmadan toprağa şekil verilmektedir. Daha sonra ise renkler ve desenler eklenmektedir. Orta Asya ve İran üzerinde kaşi olarak isimlendirilen çini, fayansların Çin’den gelmesi sebebiyle bu ismi almayı başarmıştır. Çini sanatı üzerinde dünyada en iyi ve kaliteli örneklere sahip olarak yer almaktadır.  Asurlulara kadar gidebilen çini sanatı, Türklerde 7. ve 8. yüzyılda kullanılmaktadır. Türk çini eseri ise 13. yüzyılda Konya’da görülmüştür.

 

Kaolen, kum ve benzeri ürünler kullanılarak toprak hamuru yapılmaktadır. Çamur kıvamına gelene kadar karıştırılmaktadır. Daha sonra ise süzgeç veya geniş delikli elek yardımıyla temizlenmektedir. İçerisinde yer alan taş gibi yabancı maddeler dışarıda bırakılmaktadır. Hazırlanacak olan hamura hangi şekil verilmek istenirse düzenlenmektedir. Bir vazo veya bir pano içerisinde sık tercih edilenler içerisindedir. Kurumaya bırakılacak olan şekiller, tam olarak sertleştikten sonra astarlama uygulanmaktadır. Astarlama uygulanmasının amacı eşyanın bembeyaz olabilmesini sağlamaktadır. İstenilen beyazlık elde edilmesi ile beraber bisküvi kısmına geçilmektedir.

 

Bisküvi, astarlanmış durumda bulunan toprak eşyanın 900 derecede ilk pişirimi olarak yer almaktadır. Bisküvi işlemi yaklaşık olarak 24 saat yavaş yavaş yapılmaktadır. Pişirme uygulaması tamamlandıktan hemen sonra eşyanın üstünde yer alan yüzey zımparalanmaktadır. Daha sonra ise kağıtla kaplanmaktadır. Kaplanan kağıt üzerinde kara kalemle desen çizilmektedir. Kağıt üzerinde yer alan desen, iğne delikleri açılarak parça üzerine işaretlenmektedir. Kömür tozu yardımıyla belirgin hale getirilmektedir.

Desen, siyah çini boyası ile beraber yapılmaktadır. Daha sonra sanatçının istediği renk ile içi doldurulmaktadır. Arkasından parça sırlanmaktadır.

 

Pişirme Nasıl Yapılmalıdır?

Çini sanatında pişirme işlemi iki kere yapılmaktadır. İlk yapım, bisküvi ismini alan hazırlık uygulamasıdır. Bu işlem bir gün boyunca devam ettirilmektedir. Bisküvi pişirme konusunda amaç, toprağın sıkılaşarak verilecek olan şeklin katı hale gelmesi gerekir. İkinci pişirme sırasında dikkat edilmesi gereken konulardan bir tanesi, pişirirken parçaların tek tek fırınlanması gerekmektedir. Vazolar veya panolar birbirine değerek fırınlanırsa çıktıklarında parçalanabilir. Bu yüzden birbirine benzeyen parçalar ayrı şekilde raflanması gerekir.